Με τη χρήση ομικών τεχνολογιών
Μέσω τηλεδιάσκεψης διεξήχθη η εναρκτήρια συνάντηση (Kick-Off Meeting) του Ερευνητικού Έργου «NTOMATOMICS: ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΝΕΩΝ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ ΝΤΟΜΑΤΑΣ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΟΜΙΚΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ», με συμμετοχή όλων των φορέων της κοινοπραξίας.
Το έργο στοχεύει στο χαρακτηρισμό και αξιοποίηση των Ελληνικών παραδοσιακών ποικιλιών ντομάτας και του υπάρχοντος γενετικού υλικού σε διάφορα στάδια βελτίωσης με κεντρικό στόχο την παραγωγή Ελληνικών ποικιλιών ντομάτας είτε με τη μορφή υβριδίου είτε καθαρής σειράς με κριτήρια βελτίωσης τη μετασυλλεκτική συμπεριφορά, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά και την παραγωγικότητα. Ο στόχος αυτός θα επιτευχθεί μέσω πολλαπλών, καινοτόμων, ερευνητικών δράσεων με τη συμμετοχή ερευνητικών ομάδων με συμπληρωματική εξειδίκευση και πρωτοπόρων εταιρειών στην καλλιέργεια θερμοκηπιακής ντομάτας.
Αναλυτικότερα, οι κύριοι στόχοι του προγράμματος είναι:
• Γενετική Βελτίωση παραδοσιακών ποικιλιών για δημιουργία νέων ανταγωνιστικών ως προς τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μετασυλλεκτικής συμπεριφοράς, ποιοτικών παραμέτρων και παραγωγικότητας που θα ενσωματώνουν αντοχή σε ασθένειες και ιώσεις χρησιμοποιώντας γονιδιωματικές προσεγγίσεις και genome editing.
• Μεταβολομική ανάλυση των καρπών ντομάτας με στόχο την πιστοποίηση ποιότητας του παραγόμενου προϊόντος αγροδιατροφής και την εύρεση βιοδεικτών και μεταβολιτών που διαφοροποιούνται από ποικιλία σε ποικιλία και μεταξύ διαφόρων σταδίων ανάπτυξης για τον χαρακτηρισμό της διατροφικής αξίας των παραχθέντων ποικιλιών με στόχο την εμπορική αξιοποίησή τους.
• Αξιολόγηση της γονοτυπικής και φαινοτυπικής ποικιλομορφίας των Ελληνικών ποικιλιών καθώς και αυτών που θα παραχθούν κατά τη διάρκεια του προγράμματος και διερεύνηση, μελέτη της μοριακής βάσης της ποικιλομορφίας τους χρησιμοποιώντας συνδυαστικές μεταγραφομικές (transcriptomics), πρωτεομικές (proteomics) και φαινομικές (phenomics) προσεγγίσεις.
• Διατήρηση σπόρων των Ελληνικών παραδοσιακών ποικιλιών και του γενετικού υλικού από αυτογονιμοποίηση και δημιουργία βάσης δεδομένων διαθέσιμης μέσω ιστότοπου με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ποιότητας, μετασυλλεκτικής συμπεριφοράς, παραγωγικότητας και καλλιεργητικών τεχνικών (θερμοκηπιακή καλλιέργεια σε υδροπονία και έδαφος).
• Στη διάχυση και διάδοση και των αποτελεσμάτων και των ενεργειών του έργου, μέσω συμμετοχής σε επιστημονικά συνέδρια ή διοργάνωση ημερίδων με τοπικούς φορείς και οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο.
Η κοινοπραξία του έργου (consortium) αποτελείται από τους παρακάτω φορείς:
• (Συντονιστής Φορέας) Τμήμα Γενετικής & Βιοτεχνολογίας Οπωροκηπευτικών-Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (Επιστημονικά Υπευθ. Εργου: Δρ Παναγιώτης Καλαϊτζής)
• Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
o Εργαστήριο Χημείας και Βιοχημείας Τροφίμων, Τομέας Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων –Τμήμα Γεωπονίας (Επιστημονικά Υπεύθ.: Ομ. Καθ. Κωνσταντίνος Μπιλιαδέρης & Δρ Ιωάννης Μουρτζίνος)
o Εργαστήριο Φαρμακογνωσίας, Τμήμα Φαρμακευτικής (Επιστημονικά Υπεύθ.: Ομ. Καθ. Άγγελος Κανελλής)
o Εργαστήριο Γενετικής και Βελτίωσης των Φυτών–Τμήμα Γεωπονίας (Επιστημονικά Υπεύθ.: Αθανάσιος Μαυρομάτης)
• Ινστιτούτο Επιστημών Χημικής Μηχανικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, Πάτρα (Επιστημονικά Υπεύθ.: Δρ Μαρία Κλάπα)
• Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων-Γενική Διεύθυνση Αγροτικής Έρευνας-Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός Δήμητρα (Επιστημονικά Υπεύθυνος: Δρ Απόστολος Καλύβας)
• Τράπεζα Διατήρησης Γενετικού Υλικού, Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων-Γενική Διεύθυνση Αγροτικής Έρευνας, Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός ΔΗΜΗΤΡΑ, Θεσσαλονίκη (Επιστημονικά Υπεύθυνος: Δρ Παρθενόπη Ράλλη)
• Η επιχείρηση «Θερμοκήπια Θράκης Α.Ε», Ξάνθη (Υπεύθυνος: Αμοιρίδης Ιωσήφ)
• Η επιχείρηση «Θερμοκήπια Ιάκωβος», Πλάτανος Χανίων (Υπεύθυνος: Ιάκωβος Σκορδυλάκης)
Το έργο Τ2ΕΔΚ – 01332, MIS 5072532, “ΝΤΟΜΑΤΟΜΙKΣ – Παραγωγή νέων ποικιλιών ντομάτας με χρήση ομικών τεχνολογιών” συγχρηματοδοτείται στο πλαίσιο της Δράσης «Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ – β΄ κύκλος» (Απ. Πρωτ. ΕΥΔΕ ΕΤΑΚ 4574/29.9.2020) του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία», ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ IΙ. Το Έργο ΝΤΟΜΑΤΟΜΙKΣ έχει διάρκεια 30 μήνες και ξεκίνησε την 29η Σεπτεμβρίου 2020, ενώ ο συνολικός προϋπολογισμός του ανέρχεται στο 1.000.000,00 €.
Επιστημονικά Υπεύθυνος & Συντονιστής του έργου
Δρ Παναγιώτης Καλαϊτζής
Συντονιστής Τμήμα Γενετικής & Βιοτεχνολογίας Οπωροκηπευτικών
Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων
Αλσύλλιο Αγροκηπίου
