Σοβαρές ελλείψεις στη χαρτογράφηση των υποθαλάσσιων ρηγμάτων στο Κρητικό Πέλαγος επισημαίνει ο καθηγητής Φυσικών Καταστροφών Κώστας Συνολάκης – «Δεν μπορούμε να προστατευτούμε από αυτό που δεν γνωρίζουμε»
Ο ισχυρός σεισμός που έγινε πρόσφατα αισθητός σε ολόκληρη την Κρήτη και μεγάλο μέρος της Ελλάδας δεν ήταν απλώς ένα γεωδυναμικό γεγονός: ήταν μια «τέλεια προειδοποίηση», όπως τον χαρακτήρισε ο Κώστας Συνολάκης, καθηγητής Φυσικών Καταστροφών στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, πρόεδρος της Εθνικής Επιστημονικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή και τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Μιλώντας στην εκπομπή "Καλημέρα Λασίθι" του Ηχώ 99,8, ο κ. Συνολάκης τόνισε ότι ο πρόσφατος σεισμός ανέδειξε σημαντικά επιστημονικά και επιχειρησιακά κενά στην παρακολούθηση και κατανόηση του σεισμικού κινδύνου στην Κρήτη – ιδιαίτερα στο Κρητικό Πέλαγος, όπου πολλά ρήγματα παραμένουν αχαρτογράφητα.
«Στο Κρητικό Πέλαγος υπάρχουν πολλά ενεργά ρήγματα τα οποία δεν έχουν ακόμη χαρτογραφηθεί. Δεν γνωρίζουμε τις δυνατότητές τους και δεν μπορούμε να προστατευτούμε από αυτό που δεν ξέρουμε», τόνισε χαρακτηριστικά.
Σεισμός σε μεγάλο βάθος, έντονα αισθητός
Ο σεισμός, ο οποίος εκδηλώθηκε σε βάθος περίπου 60 χιλιομέτρων εντός της αφρικανικής πλάκας, ήταν ιδιαίτερα ισχυρός και έγινε αισθητός σε ολόκληρη την Κρήτη – από την Ιεράπετρα μέχρι τα Χανιά και ακόμη βορειότερα. Όπως εξήγησε ο καθηγητής, η ιδιαίτερη γεωτεκτονική δομή της περιοχής επέτρεψε στο σεισμικό κύμα να διαδοθεί με ισχυρή ένταση παρά το μεγάλο βάθος, χωρίς να προκαλέσει επιφανειακές παραμορφώσεις ή τσουνάμι.
Χωρίς σεισμογραφική κάλυψη
Ο κ. Συνολάκης επισήμανε ότι στη βόρεια Κρήτη λειτουργεί μόλις ένας σεισμογράφος – στο Ηράκλειο – και αυτό δεν επαρκεί για να αποδώσουμε αξιόπιστα δεδομένα και να ερμηνεύσουμε τη σεισμική δραστηριότητα. «Στο Κρητικό Πέλαγος δεν έχουν γίνει οι απαραίτητες υποθαλάσσιες σεισμικές έρευνες. Δεν γίνεται να έχουμε τόσο πληθυσμό, τόσο τουρισμό και τόσο μεγάλο ΑΕΠ στην Κρήτη και να μην ξέρουμε τι κρύβεται κάτω από τη θάλασσα», υπογράμμισε.
Το πρόβλημα των "ιδιωτικών" δεδομένων
Ένα επιπλέον πρόβλημα που ανέδειξε ο ακαδημαϊκός είναι ότι οι εταιρείες που πραγματοποιούν γεωφυσικές έρευνες για υδρογονάνθρακες κρατούν τα δεδομένα για τον εαυτό τους, καθώς θεωρούνται εμπορικά απόρρητα.
«Είναι λάθος, αλλά είναι η παγκόσμια πρακτική: πληρώνουν για την έρευνα, κρατούν τα στοιχεία. Αυτά τα δεδομένα, όμως, θα μπορούσαν να σώσουν ζωές», σημείωσε.
Ανύπαρκτη ειδοποίηση από το 112
Ο κ. Συνολάκης στάθηκε επίσης στην έλλειψη έγκαιρης ειδοποίησης μέσω του 112, ενώ υπενθύμισε ότι και στον σεισμό της Ιεράπετρας το 2019 δεν είχαν ακολουθηθεί βασικά πρωτόκολλα ασφαλείας, όπως η απομάκρυνση των πολιτών από την παραλία όταν η θάλασσα υποχώρησε στιγμιαία.
«Αυτός ο σεισμός ήταν η ιδανική υπενθύμιση ότι πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι. Δεν είχαμε θύματα, δεν είχαμε ζημιές, δεν υπήρξε τσουνάμι. Είναι η κατάλληλη στιγμή να δράσουμε, πριν είναι αργά».
Έκκληση για πολιτική βούληση
Ο καθηγητής έκλεισε με μια διπλή έκκληση: προς την επιστημονική κοινότητα να συνεργαστεί και να αξιοποιήσει κάθε διαθέσιμο εργαλείο, και προς την Πολιτεία να χρηματοδοτήσει ουσιαστική χαρτογράφηση και σεισμική επιτήρηση.
«Δεν μπορούμε να ζούμε με τον φόβο, αλλά οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι. Η Κρήτη αξίζει να προστατευτεί – και αυτό είναι ευθύνη όλων μας».
