Από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και τις αμφίβολες εισαγωγές έως το ενεργειακό κόστος και τον αθέμιτο ανταγωνισμό – Σαρωτική παρέμβαση στην εκπομπή «Καλημέρα Λασίθι» του Ηχώ 99.8 για τις αιτίες πίσω από την κατάρρευση του πρωτογενούς τομέα και την ανάγκη εθνικής στρατηγικής.
Ο Νότης Μαριάς, καθηγητής του Πανεπιστήμιου Κρήτης και πρώην ευρωβουλευτής, μιλώντας στην εκπομπή «Καλημέρα Λασίθι» του Ηχώ 99.8, εστίασε στην ανάγκη να αναλυθούν σε βάθος τα αίτια που ωθούν τους Έλληνες αγροτοκτηνοτρόφους σε κινητοποιήσεις.
Ακούστε παρακάτω τον κ Νότη Μαριά :
Κεντρικό ζήτημα αποτέλεσε η εμπορική συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις χώρες Mercosur (κυρίως Βραζιλία και Αργεντινή), που προβλέπει μαζικές εισαγωγές γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων. Κατά τον κ. Μαριά, η συμφωνία εξυπηρετεί τις ευρωπαϊκές πολυεθνικές, θυσιάζοντας τους αγρότες του Νότου και εκθέτοντας τους καταναλωτές σε αμφιβόλου ποιότητας προϊόντα.
Εισαγωγές χωρίς υγειονομικό έλεγχο – Απειλή για τον καταναλωτή
Ο κ. Μαριάς τόνισε ότι οι εισαγωγές προϊόντων από τη Βραζιλία είναι επικίνδυνες, καθώς πολλές φάρμες χρησιμοποιούν βιταμίνες και ουσίες απαγορευμένες στην Ε.Ε. λόγω καρκινογόνων επιπτώσεων. Οι έλεγχοι που διενεργούν οι Ευρωπαίοι δείχνουν σοβαρές αποκλίσεις μεταξύ των αναφορών του Υπουργείου Γεωργίας της Βραζιλίας και της πραγματικότητας. Η κατάσταση αυτή απειλεί όχι μόνο τους παραγωγούς της Ευρώπης αλλά και την υγεία των πολιτών της.
Οικονομικοπολιτικά ανταλλάγματα πίσω από τις συμφωνίες
Ο Μαριάς εξήγησε ότι η επιμονή της Ε.Ε. στην υπογραφή της συμφωνίας με τις χώρες Mercosur σχετίζεται με γεωστρατηγικά συμφέροντα και τις ιδιωτικοποιήσεις που προωθούνται στη Λατινική Αμερική. Οι ευρωπαϊκές πολυεθνικές διεισδύουν ευκολότερα στις περιοχές αυτές, όπως έγινε με την ιταλική ENEL που ανέλαβε τον εξηλεκτρισμό του Σάο Πάολο. Παράλληλα, η Γαλλία και η Πολωνία εμφανίζουν κάμψη στη στάση τους για πολιτικούς λόγους, ζητώντας ανταλλάγματα για την πολιτική της Ε.Ε. στην Ουκρανία και χρηματοδοτήσεις ύψους 16 δισ. ευρώ για αποζημιώσεις.
Η Ελλάδα δέχεται δυσανάλογα μεγάλο πλήγμα
Για την Ελλάδα, τόνισε ο καθηγητής, η κατάσταση είναι πιο δύσκολη λόγω της δομής της αγροτικής οικονομίας. Τα ελληνικά προϊόντα, αν και ποιοτικά, δεν διατίθενται οργανωμένα ούτε στην εσωτερική ούτε στη ευρωπαϊκή αγορά. Το παράδειγμα της Ιεράπετρας είναι ενδεικτικό: τα περισσότερα ξενοδοχεία χρησιμοποιούν εισαγόμενα προϊόντα, ενώ θα μπορούσε να στηριχθεί ένα κάθετο μοντέλο διατροφικού τουρισμού βασισμένο στα τοπικά προϊόντα.
ΟΠΕΚΕΠΕ, διαφθορά και έλεγχος από την ΑΑΔΕ
Σημαντικό τμήμα της συζήτησης αφιερώθηκε στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και τη μεταφορά αρμοδιοτήτων στην ΑΑΔΕ. Ο κ. Μαριάς τόνισε ότι η ΑΑΔΕ αποτελεί ελεγκτικό και εισπρακτικό μηχανισμό ελεγχόμενο από τους δανειστές, γεγονός που την καθιστά ακατάλληλη για την αναπτυξιακή στήριξη της αγροτικής παραγωγής. Πρότεινε τη δημιουργία νέου, ανεξάρτητου αναπτυξιακού οργανισμού με τεχνογνωσία και συνεργασία με το Υπουργείο Γεωργίας και μία νέα Αγροτική Τράπεζα.
Κόστος παραγωγής και ενεργειακή πολιτική
Η αγροτική παραγωγή πλήττεται από το υψηλό κόστος ενέργειας, με την κυβέρνηση να υπόσχεται φθηνό ρεύμα χωρίς να εξασφαλίζει ενεργειακή αυτάρκεια. Ο Μαριάς προειδοποίησε ότι από το 2028 η Ελλάδα θα βασίζεται αποκλειστικά σε εισαγόμενο υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), που είναι έως και 50% ακριβότερο. Επίσης, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι δεν προώθησε ενεργειακές κοινότητες και έργα ΔΕΔΔΗΕ–ΑΔΜΗΕ, επισημαίνοντας τις τεράστιες απώλειες του Ταμείου Ανάκαμψης σε μη παραγωγικές επενδύσεις.
Αθέμιτος ανταγωνισμός και αδράνεια των αρχών
Ο Νότης Μαριάς κατέδειξε ότι τα ελληνικά προϊόντα ανταγωνίζονται εισαγόμενα που παράγονται με απαγορευμένα φυτοφάρμακα ή χαμηλότερα πρότυπα ασφάλειας. Παράλληλα, οι ευρωπαϊκές αρχές περιορίζουν την ελληνική παραγωγή (π.χ. στην αλιεία), ενώ τα ίδια προϊόντα εισάγονται χωρίς πρόβλημα από την Τουρκία. Οι αρμόδιες περιφέρειες και αρχές, όπως η Επιτροπή Ανταγωνισμού, δεν επιτελούν τον έλεγχό τους, ούτε υπάρχει σοβαρή στήριξη από οργανώσεις καταναλωτών ή συνεταιρισμούς.
Πρόταση για συγκρότηση νέας αναπτυξιακής στρατηγικής
Ο κ. Μαριάς υποστήριξε ότι απαιτείται αναδιάρθρωση της αγροτικής παραγωγής και στήριξη της εσωτερικής αγοράς, αλλά και των εξαγωγών εντός της Ε.Ε., όπου οι ελληνικές παρουσίες στα ράφια είναι ελάχιστες. Σχετικά με την απάτη στον ΟΠΕΚΕΠΕ, πρότεινε παραδειγματικές τιμωρίες, κατάργηση της ιδιωτικοποίησης των ελέγχων (KΥΔ), και επαναφορά του ελέγχου σε δημόσιες δομές.
Ανταγωνισμός και καρτέλ – Προτάσεις για διαφάνεια
Η συζήτηση ολοκληρώθηκε με αναφορές στο καρτέλ τροφίμων. Ο καθηγητής ζήτησε πλήρη έλεγχο στη διακίνηση προϊόντων, υποχρεωτικά ηλεκτρονικά τιμολόγια από το χωράφι, και διαφάνεια στις εξαγωγές. Τόνισε ότι οι πολυεθνικές εταιρείες ελέγχουν πλέον και την παραγωγή και τα ράφια, γεγονός που εκτοπίζει τους μικρούς παραγωγούς. Ενίσχυση της Επιτροπής Ανταγωνισμού και υποστήριξη στις αγροτικές οργανώσεις είναι κρίσιμες προϋποθέσεις για να αποφευχθεί η πλήρης φτωχοποίηση του αγροτικού κόσμου.
