Από το ΤΕΙ και τη Δ.Ο.Υ. μέχρι τα ΕΛΤΑ και τη ΔΕΗ — Πάνω από δώδεκα δημόσιες υπηρεσίες έκλεισαν ή μεταφέρθηκαν, αφήνοντας τη μεγαλύτερη πόλη της νότιας Κρήτης διοικητικά απομονωμένη
Μια ανησυχητική εικόνα διοικητικής αποδυνάμωσης έχει διαμορφωθεί τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια στην Ιεράπετρα, καθώς σειρά δημόσιων υπηρεσιών είτε έκλεισαν είτε μεταφέρθηκαν σε άλλες πόλεις, κυρίως στον Άγιο Νικόλαο. Από το 2010 έως και το 2025, η Ιεράπετρα έχει χάσει φορολογικές, δικαστικές, εκπαιδευτικές, ερευνητικές και αγροτικές δομές, αφήνοντας πίσω ένα κενό εξυπηρέτησης και θεσμικής παρουσίας του κράτους στη μεγαλύτερη πόλη της νότιας Κρήτης.
Δεκαπέντε χρόνια σταδιακής απώλειας
Η Ιεράπετρα βιώνει μια σιωπηλή αλλά διαρκή αποδυνάμωση του δημόσιου τομέα. Από τη φορολογία και τη δικαιοσύνη, μέχρι την εκπαίδευση, την αγροτική προστασία και την υγεία, η μεγαλύτερη πόλη της νότιας Κρήτης βλέπει το κράτος να απομακρύνεται, αφήνοντας πίσω διοικητικά κενά και κοινωνικές ανισότητες.
Οι πρώτες απώλειες: Αγροφυλακή, ΤΕΙ και Δ.Ο.Υ.
Η αρχή έγινε το 2011 με την κατάργηση της Αγροφυλακής, ενός θεσμού που επί δεκαετίες προστάτευε τις καλλιέργειες και στήριζε την αγροτική ασφάλεια. Το 2013, το «Σχέδιο Αθηνά» έβαλε τέλος στη λειτουργία του Τμήματος Εμπορίας και Διαφήμισης του ΤΕΙ Κρήτης στην Ιεράπετρα, βάζοντας ταφόπλακα σε κάθε προοπτική πανεπιστημιακής παρουσίας στην πόλη. Την ίδια χρονιά, η Δ.Ο.Υ. Ιεράπετρας συγχωνεύθηκε με εκείνη του Αγίου Νικολάου, αφήνοντας πίσω μόνο ένα Γραφείο Εξυπηρέτησης Φορολογουμένων (ΓΕΦ).
Η αγροτική έρευνα χωρίς σταθμό
Ο ιστορικός Σταθμός του ΕΘΙΑΓΕ (Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας), που για δεκαετίες υπήρξε σημείο αναφοράς για τη γεωργική έρευνα και τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες, αδρανοποιήθηκε μετά τη συγχώνευση του οργανισμού στον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ. Οι εγκαταστάσεις του σήμερα χαρακτηρίζονται «πρώην ΕΘΙΑΓΕ», με τον Δήμο να ζητά επανειλημμένα την αξιοποίησή τους για την τοπική αγροτική ανάπτυξη.
Εκπαίδευση χωρίς στέγη
Η Μαθητική Εστία Ιεράπετρας, που φιλοξενούσε μαθητές από απομακρυσμένα χωριά, έχει κλείσει, στερώντας από δεκάδες οικογένειες τη δυνατότητα εκπαίδευσης των παιδιών τους εντός πόλης. Παράλληλα, το Δημόσιο ΙΕΚ Ιεράπετρας εντάχθηκε το 2025 στη Σχολή Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΑΕΚ) Αγίου Νικολάου, χάνοντας την αυτονομία του και λειτουργώντας πια μόνο ως παράρτημα χωρίς ανεξάρτητη διοίκηση.
Κοινωνική ασφάλιση υπό διάλυση
Με τη συγχώνευση των ταμείων ΙΚΑ – ΟΑΕΕ – ΤΕΒΕ στον ΕΦΚΑ, το κατάστημα ΕΦΚΑ Ιεράπετρας έχει ουσιαστικά αποδυναμωθεί. Οι περισσότεροι υπάλληλοι έχουν μεταφερθεί στον Άγιο Νικόλαο, ενώ οι πολίτες αντιμετωπίζουν μεγάλες καθυστερήσεις και περιορισμένο ωράριο. Η κοινωνική ασφάλιση λειτουργεί πλέον οριακά, με συνεχείς διαμαρτυρίες επαγγελματιών και συνταξιούχων.
Δικαιοσύνη και υπηρεσίες χωρίς παρουσία
Το Ειρηνοδικείο Ιεράπετρας και το Υποθηκοφυλακείο Ιεράπετρας καταργήθηκαν το 2024, στο πλαίσιο του νέου δικαστικού χάρτη και της ενοποίησης του Κτηματολογίου. Οι υποθέσεις μεταφέρθηκαν στον Άγιο Νικόλαο, με συνέπεια μεγαλύτερες καθυστερήσεις, γραφειοκρατία και κόστος για τους πολίτες.
Κλείσιμο ΕΛΤΑ και τραπεζών – απομόνωση στο Μακρύ Γιαλό
Το 2025 σήμανε το τέλος των ΕΛΤΑ Ιεράπετρας, ενώ έκλεισε και το Ταχυδρομείο Μακρύ Γιαλού, μαζί με το τοπικό τραπεζικό κατάστημα. Περιοχές με έντονη αγροτική και τουριστική δραστηριότητα έμειναν χωρίς βασικές υπηρεσίες συναλλαγών και αλληλογραφίας, προκαλώντας οργή και αγανάκτηση στους κατοίκους.
Αστυνομία και Νοσοκομείο υπό πίεση
Το γραφείο ΔΕΗ/ΔΕΔΔΗΕ Ιεράπετρας ανέστειλε τη λειτουργία του, με τους πολίτες να εξυπηρετούνται πλέον ψηφιακά ή από τον Άγιο Νικόλαο. Οι αστυνομικές υπηρεσίες λειτουργούν με δραματικές ελλείψεις προσωπικού, ενώ το Νοσοκομείο Ιεράπετρας παραμένει σε οριακή κατάσταση, με ανεπαρκές ιατρικό δυναμικό και διαρκείς παραιτήσεις στελεχών, όπως πρόσφατα του αναπληρωτή διοικητή.
Υπηρεσίες που κινδύνευσαν αλλά παρέμειναν
Το ΕΚΑΒ Ιεράπετρας και η Πυροσβεστική Υπηρεσία Ιεράπετρας βρέθηκαν τα προηγούμενα χρόνια στο επίκεντρο συζητήσεων για πιθανή αναδιοργάνωση ή υποβάθμιση. Ωστόσο, οι έντονες αντιδράσεις κατοίκων, συλλόγων και της τοπικής αυτοδιοίκησης απέτρεψαν την απομάκρυνσή τους.
«Μια πόλη που σβήνεται από τον χάρτη του Δημοσίου»
Μέσα σε δεκαπέντε χρόνια, η Ιεράπετρα έχει χάσει ή δει να υπολειτουργούν τουλάχιστον δώδεκα κρίσιμες δημόσιες δομές. Οι πολίτες καλούνται να μετακινούνται δεκάδες χιλιόμετρα για βασικές υπηρεσίες, ενώ η κρατική παρουσία περιορίζεται χρόνο με τον χρόνο.
Το αίσθημα πολιτικής εγκατάλειψης είναι διάχυτο. Οι τοπικοί φορείς μιλούν για αδιαφορία της Πολιτείας απέναντι στη νότια Κρήτη και ζητούν επαναφορά δομών, στελέχωση και αποκέντρωση υπηρεσιών.
Το μήνυμα μιας ολόκληρης περιοχής
Η Ιεράπετρα – ο νοτιότερος δήμος της Ευρώπης – ζητά ξανά ίση διοικητική μεταχείριση και επανίδρυση των δημόσιων θεσμών που διαλύθηκαν. Η αποψίλωση υπηρεσιών δεν είναι απλώς ζήτημα διοίκησης· είναι ζήτημα δημοκρατίας, ισότητας και περιφερειακής δικαιοσύνης.
