Αυτά τα ζώα ζουν μόνο στα σπήλαια της Κρήτης

Όσο παράδοξο κι ακούγεται υπάρχουν ζώα που απαντώνται μόνο στην Κρήτη και πουθενά αλλού στον κόσμο. Μπορεί να είναι μικροσκοπικά ή συχνά άγνωστα στους Κρητικούς αλλά θεωρούνται πολύτιμα αφού αν «χαθούν» από το νησί μας, θα εξαλειφθούν και ως είδος. Ανάμεσα σε αυτά:

 

Ο σπηλαιόβιος γρύλος της Κρήτης (Dolichopoda paraskevii) ζει σε σπήλαια της Δίκτης, του Μεραμπέλου και στο σπήλαιο Αγίας Παρασκευής Σκοτεινού από όπου και περιγράφηκε για πρώτη φορά.

 

 

Το μικροσκοπικό τρωγλόβιο ισόποδο Graeconiscus guanophilus έχει βρεθεί μόνο στο σπήλαιο Σφεντόνη Τρύπα Ζωνιανών και πουθενά αλλού στον κόσμο

 

 

Η τρωγλόβια αράχνη (Minotauria fagei) μόνο στον Γεροντόσπηλιο Μελιδονίου και στο σπήλαιο Σφεντόνη Τρύπα Ζωνιανών.

 

 

Η πρώτη βάση δεδομένων

 

Την πρώτη βάση δεδομένων για τα είδη ζώων που ζουν στα ελληνικά σπήλαια δημιουργήθηκε από το Ινστιτούτο Σπηλαιολογικών Ερευνών προσπάθεια που χρηματοδότησε το ίδρυμα MAVA και το WWF ΕΛΛΑΣ. Συνολικά καταχωρίστηκαν περισσότερα από 848 είδη ζώων από 465 σπήλαια της χώρας και αποδελτιώθηκαν 767 επιστημονικές εργασίες. Μια επίπονη και χρονοβόρα διαδικασία που έγινε όμως με μεράκι και με το αποτέλεσμα προσβάσιμο σε όλους που μπορούν να αναζητήσουν απαντήσεις στη βάση δεδομένων και τη διεύθυνση https://database.inspee.gr/.

 

 

 

Όπως σημείωσε μιλώντας στο neakriti.gr ο διευθυντής του Ινστιτούτου Σπηλαιολογικών Ερευνών

 

Kαλούστ Παραγκαμιάν: «αναζητήσαμε όλα τα είδη ζώων σε όλα τα ελληνικά σπήλαια και τα οποία έχουν δημοσιευτεί και συνολικά οι αναφορές είναι 2.300.Η βάση δεδομένων που διαμορφώσαμε περιγράφει ποια είδη βρίσκονται σε ποια σπήλια και το καθεστώς διατήρησης για κάθε ζώο και κάθε σπήλαιο. Πρόκειται για ένα επιστημονικό εργαλείο μοναδικό αυτού του είδους και δεν υπάρχει άλλο παγκοσμίως. Μπορεί να συμβάλλει στην έρευνα των σπηλαιο-οικοσυστημάτων, αλλά και να χρησιμοποιηθεί για εκπαιδευτικούς σκοπούς στα Πανεπιστήμια και εκπαιδευτικά ιδρύματα. Παράλληλα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από κέντρα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για την επιμόρφωση εκπαιδευτικών . Είναι ένα σπουδαίο εργαλείο για τη σπηλαιολογική κοινότητα της Ελλάδας που το υποδέχτηκε με ενθουσιασμό, αλλά και ένα σπουδαίο εργαλείο για κρατικούς φορείς για να γνωρίσουν τη βιοποικιλότητα».

 

Μέσω της προσπάθειας αυτής αποκαλύφθηκε και επισήμως πλέον ο πλούτος των κρητικών σπηλαίων και τα σπάνια είδη που ζουν στον κόσμο αυτό, μακριά από τα βλέμματα των Κρητικών. Σύμφωνα με τον κ.Παραγκαμιάν: "Για την Κρήτη είναι η πρώτη φορά που έχουμε συνολική εικόνα. Είναι η καλύτερα μελετημένη περιοχή στην Ελλάδα. Έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής 250 είδη ζώων σε 158 σπηλιές. Οι πιο κοινές ομάδες είναι οι αράχνες και τα σαλιγγάρια, τα ισόποδα και τα σκαθάρια. Από τα 250 είδη της Κρήτης, τα 92 είναι ενδημικά (υπάρχουν δηλαδή μόνο στην Κρήτη) και από αυτά τα 42 είναι τρωγλόβια είδη, δηλαδή προσαρμοσμένα να ζουν στον υπόγειο κόσμο όπου και απαντούν αποκλειστικά".

 

Βέβαια ενδεικτικό είναι ότι πολλά σπήλαια της Κρήτης δεν είναι μόνο επισκέψιμα, αλλά δέχονται και τεράστιο όγκο επισκεπτών. Έτσι πολλά είδη θεωρούνται εν δυνάμει απειλούμενα αφού μικροσκοπικά είδη ζώων…ποδοπατούνται από τους επισκέπτες. Για τα είδη αυτά είδη αυτά, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου.

 

Φωτογραφίες: Κ.Παραγκαμιάν / ΙΝΣΠΕΕ  


neakriti.gr